Федераль бюджетның 2023 елның гыйнвар-март айларында үтәлеше алдан бәяләнде
Нефть-газ булмаган керемнәр керүнең һәм чыгымнарны финанслауның динамикасы агымдагы елның беренче кварталы дәвамында федераль бюджет үтәлешенең акрынлап нормальләшүе турында сөйли һәм тулаем алганда бюджет турындагы закон (2022 елның 5 декабреннән 466-ФЗ санлы) параметрларына туры килә.
Алдан ясалган бәяләүләр буенча, федераль бюджет керемнәре күләме 2023 елның гыйнвар-мартында 5 677 млрд сум тәшкил иткән, бу, нефть-газ керемнәренең кимүенә бәйле, 2022 елның беренче кварталындагы керемнәр күләменнән 21 процентка түбәнрәк. Шул ук вакытта тулаем бюджет системасы буенча еллык чагыштыруда керемнәрнең уңай динамикасы күзәтелә:
Нефть-газ булмаган керемнәр 4 042 млрд сум тәшкил иткән һәм, башлыча, 2023 елның гыйнварында табышка салымны үткән чорларда арттырып түләүләрне берьюлы каплау нәтиҗәсендә, елга ел 4% ка кимегән.
Нефть-газ керемнәре 1 635 млрд сум тәшкил иткән һәм елга ел 45% ка кимегән, бу беренче чиратта Юралс маркалы нефтькә бәяләр котировкаларының һәм табигый газның экспорт күләмнәренең кимүенә бәйле.
Алдан ясалган бәяләүләр буенча, 2023 елның беренче кварталында федераль бюджет чыгымнары күләме, узган елның шул ук чоры күрсәткечләрен елга ел 34%ка узып, 8 077 млрд сум тәшкил иткән. Федераль бюджет чыгымнары үтәлешенең айлык динамикасы, гыйнвар-февральдә аерым контрактлаштырыла торган чыгымнарны тизләтелгән рәвештә финанслаудан соң, мартта (елга ел +4,2%) акрынайган.
Тулаем алганда, 2023 елда федераль бюджет чыгымнары күләме бюджет турындагы законда (№466-ФЗ) расланган бюджет ассигнованиеләренең иң чик күләменнән һәм ел дәвамында барлыкка килгән очракта өстәмә нефть-газ керемнәре күләменнән чыгып ("бюджет кагыйдәләре" нормалары нигезендә) формалаштырылачак. Бу бюджет турындагы закон параметрлары дәрәҗәсендә беренчел структур кытлыкның тотрыклылыгын тәэмин итә (№466-ФЗ).
Шулай итеп, бюджет турындагы законда билгеләнгән беренчел структур дефицит параметрлары нигезендә федераль бюджетны үтәү, «бюджет кагыйдәсе» механизмы кысаларында Илкүләм иминлек фонды чараларын куллану/формалаштыру белән беррәттән бюджет системасының тотрыклылыгын тәэмин итә һәм Россия Федерациясенең макроикътисадый һәм финанс тотрыклылыгын ныгыта.